żywy język
-
budapeszteński, bukareszteński i Bukareszteńska Dziewiątka
4.05.20244.05.2024Dzień dobry,
sjp.pwn.pl podaje, że od Bukaresztu i Budapesztu tworzymy przymiotniki: bukareszteński, budapeszteński. Tymczasem częściej spotykam w użyciu wersje: bukaresztański, budapesztański. Mamy nawet Bukaresztańską Dziewiątkę. Czy to oznacza, że B9 ma błąd w nazwie, czy może — zgodnie z hasłem, że język organizm żywy — wkrótce będą dopuszczalne dwie wersje? A może w końcu tylko jedna - przez „a”?
Serdecznie pozdrawiam całą Redakcję
-
Chcesz ogórka czy ogórek?16.07.200116.07.2001Szanowni Państwo,
problem z jedzeniem! Czy „Zjadłam ogórka”, czy raczej „Zjadłam ogórek"? A co z pomidorem? „Zjadłam pomidora"? A kiedy gorąco, to „Zjadłam loda”, a może raczej „Zjadłam lody"? Będę wdzięczna za wyjaśnienie. W tej chwili jeden poprawia drugiego, jak nie przymierzając przysłowiowy Marcin.
Serdecznie pozdrawiam,
Krystyna Urbańska -
Czasy w zdaniu
19.06.202119.06.2021Zmiana czasu w obrębie zdania.
Wzięłam głęboki wdech i wyobraziłam sobie, że stoję nad wodospadem. Obraz ten był tak żywy, że niemal poczułam, jak do moich nozdrzy wdziera się zapach wilgotnego powietrza, a do uszu dociera szum spływającej kaskadami wody.
Czy w podanych wyżej zdaniach zamiana czasu z przeszłego na przyszły jest właściwa, czy w całości powinien być jednak użyty czas przeszły?
Jak to dokładnie jest z tą zamianą czasu w obrębie zdania? Kiedy ona jest uzasadniona, a kiedy nie?
-
czemu czy dlaczego?5.05.20035.05.2003Czy w języku polskim powinno się używać poprawnie słowa czemu czy też raczej dlaczego?
-
Człowiek – osoba dorosła? 30.05.201630.05.2016Od dłuższego czasu nurtuje mnie to, dlaczego jako jedno ze znaczeń słowa człowiek w SJP PWN podane jest ‘osoba dorosła’.
Nie słyszałem nigdy, żeby jak ktoś mówił o człowieku, miał na myśli jedynie „osobę dorosłą”. Człowiek wydaje się pojęciem uniwersalnym, odnoszącym się do wszystkich istot ludzkich – zarówno dzieci (nawet dzieci nienarodzonych), dorosłych, jak i osób w podeszłym wieku.
Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie tej kwestii? Dziękuję.
-
Dochodiaga w mianowniku liczby mnogiej16.01.202016.01.2020Mam problem z użyciem łagiernego rosyjskiego terminu dochodiaga w liczbie mnogiej. Czy pisać: „Z prycz podnosili się dochodiadzy”? Czy może: „Z prycz podnosiły się dochodiagi”? Logiczne wydaje się napisanie: podnosili się dochodiagi czy, w innym zdaniu: dochodiagi wrócili – ale brzmi to fatalnie. Czy używać tego nieistniejącego w języku polskim słowa analogicznie do istniejącego rzeczownika dziadyga?
-
Gdzie postawić przecinek? 5.06.20165.06.2016Mam wątpliwości interpunkcyjne: Do wiary wzywa(,) kto nie wierzy, Rób te zadania(,) jak leci, Ratuj się(,) kto może, W związku z tym(,) czy byłoby możliwe….
Pierwszy przykład nie budziłby wątpliwości, gdyby uzupełnić go o ten, ale w takiej wersji jakoś niezręcznie przecinkować w tym miejscu. Problem wydaje się podobny do tego. Zdania 2 i 3 można chyba uznać za sfrazeologizowane, a 4 chyba bez przecinka. Czy tak?
Czytelnik
-
gofry, lody i hot-dogi23.09.200523.09.2005W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN słowo gofr występuje jako „gofr (nie: gofer) m IV, DB. gofra”. Sjp.pwn.pl niczego nie mówi o bierniku gofra. Ja doszedłbym do wniosku, że jako rzeczownik nieżywotny powinien w bierniku przyjąć formę mianownika, tak jak wafel (gofr jest waflem) czy młotek (też m IV). W związku z powyższym bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi: jem pyszny gofr, czy jem pysznego gofra? Jeśli poprawna jest forma gofra, to dlaczego akurat ten rzeczownik jest żywotny?
-
grill czy już gril?11.12.201111.12.2011Dzień dobry.
Dlaczego według wszystkich pewuenowskich słowników piszemy wyłącznie grill i grillować? Grila udało mi się znaleźć w Nowym SWO wydawnictwa Zielona Sowa, a grilować w Wielkim SWOiT wyd. Langenscheidt. Czy są jakieś przeciwwskazania odnośnie spolszczenia tych słów?
Pozdrawiam. -
handlarz – czego czy czym?11.10.200711.10.2007Dzień dobry,
chciałbym zapytać Państwa, które poniższe formy są poprawne: handlarz win (narkotyków) czy handlarz winami (narkotykami).
Bardzo dziękuję
Adam Teodorczyk
